Transformacja energetyczna dzieje się tu i teraz. Zobowiązują do niej nie tylko unijne rozporządzenia i państwowe strategie, lecz także bieżąca sytuacja w Europie. Między innymi za sprawą wojny w Ukrainie i rosnących cen prądu polski biznes zaczął bardziej interesować się zieloną energią. Nowy raport specjalny EFL omawia znaczenie inwestowania w OZE w świetle kryzysu energetycznego i klimatycznego.
Cała nadzieja w odnawialnych źródłach energii
Unia Europejska planuje osiągnąć neutralność klimatyczną do 2050 roku. Polska ma jednak długą drogę do pokonania. Pod względem emisji gazów cieplarnianych związanych z energetyką tylko Estonia ma gorszy wynik od naszego kraju. Nic dziwnego, że ocieplenie klimatu postępuje u nas szybciej niż na świecie – klimatolodzy informują, że temperatury w Polsce obecnie są o prawie 2 stopnie wyższe niż 70 lat temu. Rezultatem jest np. rekordowy popyt na klimatyzatory – w 2021 roku wartość rynku tych urządzeń wzrosła o prawie 40 proc. w porównaniu z poprzednim.
– Polski miks energetyczny od lat jest dość konwencjonalny i wysokoemisyjny na tle państw Europy Zachodniej. Dodatkowo w ostatnim czasie nie wykorzystaliśmy w pełni możliwości dynamicznego rozwoju produkcji energii z OZE. Przyczyniło się do tego ustawodawstwo, m.in. hamujące rozwój energetyki wiatrowej, a także niewystarczające inwestycje w modernizację sieci przesyłowych, co spowalnia powstawanie farm fotowoltaicznych średniej i dużej mocy. W 2022 roku w Polsce udział OZE w całkowitej produkcji prądu wynosił niecałe 21%, zaś w strukturze zużycia energii pierwotnej to zaledwie 10% (2021 r.), z czego przeważającą większość stanowiła biomasa (drewno) – komentuje Marcin Stasiak, business development manager w EFL.
Polskie firmy wyciągają wnioski z kryzysu energetycznego
Za sprawą wojny w Ukrainie i sankcji nałożonych na Rosję ceny energii osiągnęły niezwykle wysoki poziom, co boleśnie odczuło wielu przedsiębiorców. W 2022 roku średnia roczna cena sprzedaży energii na rynku konkurencyjnym była prawie dwukrotnie wyższa niż rok wcześniej. Ekologiczne podejście przedsiębiorców do wytwarzania i zużywania energii zyskało zatem wymiar ekonomiczny. Można powiedzieć, że kryzys energetyczny podziałał na polski biznes jak terapia szokowa.
Więcej niż połowa przedsiębiorców nie miała żadnego scenariusza na wypadek takiej sytuacji (wg raportu „Reakcje biznesu na szok energetyczny” Polskiego Instytutu Ekonomicznego). Okazało się, że uzależnienie od konwencjonalnych źródeł energii zagraża stabilności i ciągłości działania firm. Dlatego ponad połowa badanych zadeklarowała, że planuje w swojej firmie zwiększyć zaangażowanie inwestycyjne w zakresie dekarbonizacji i OZE. Wzrost zainteresowania zieloną energią przejawiają nie tylko duże firmy, lecz także te z sektora MŚP.
– Wyraźnie widać zwrot w stronę zielonej energii. Wynika to zarówno z upowszechnienia technologii, jak i zwiększania się świadomości ekologicznej i dostrzegania praktycznych korzyści zastosowania OZE. Musimy patrzeć w przyszłość, ale działać tu i teraz, bo transformacja energetyczna przestała być już jedynie marzeniem ekologów – to wektor zmian wyznaczający kierunek bieżących działań firm na wielu płaszczyznach – dodaje Marcin Stasiak z EFL.
Fotowoltaika rośnie w siłę. Polska w czołówce UE
W kontekście neutralności klimatycznej ogromny potencjał tkwi w energii słonecznej. Szacuje się, że globalny rynek fotowoltaiki w 2022 roku był wart prawie 190 miliardów dolarów, a w ciągu najbliższego dziesięciolecia ta kwota może zwiększyć się ponad czterokrotnie. Duży rozwój czeka też segment magazynów energii, które są dopełnieniem fotowoltaiki – według prognoz Bloomberg NEF do 2030 roku globalny rynek tych urządzeń urośnie 15-krotnie pod względem mocy.
Polska fotowoltaika również wygląda obiecująco. Statystyki Agencji Rynku Energii mówią, że w ubiegłym roku w naszym kraju przybyło 350 tysięcy prosumentów. Jeśli chodzi o pozyskiwanie energii ze słońca, jesteśmy w czołówce europejskich krajów. Instytut Energii Odnawialnej podaje, że zajmujemy 3. miejsce w Unii Europejskiej pod względem wielkości inwestycji i 6. miejsce pod względem łącznej mocy instalacji.
