Biotechnologia pozwala nam wykorzystać rozwiązania natury w praktyce
Z dr inż. Markiem Piątkowskim, Adiunktem w Katedrze Biotechnologii i Chemii Fizycznej Wydziału Inżynierii i Technologii Chemicznej Politechniki Krakowskiej rozmawiają Piotr Żołądkowski i Wojciech Kółeczko.
P.Ż.: Panie Doktorze, czym właściwie jest biotechnologia? Jak Czytelnikowi objaśnić kiedy styka się z tak zaawansowaną technologią w praktyce?
Biotechnologia pozwala nam wykorzystać rozwiązania natury w praktyce, np. poprzez zastosowanie mikroorganizmów, czy wytwarzanych przez nie enzymów. Z biotechnologią spotykamy się codziennie pijąc piwo, czy zażywając witaminy.
P.Ż.: A biotechnologia w zakresie utylizacji śmieci? Czy faktycznie z odpadków, które wytwarzamy jesteśmy w stanie stworzyć zaawansowane biomateriały? Gdzie można je wykorzystać?
Duża część odpadów to biomasa, na którą składają się polimery pochodzenia naturalnegojak polisacharydy (wielocukry). Mogą być one przetworzone na drodze reakcji chemicznych i biochemicznych do funkcjonalnych produktów. Przykład stanowią odpady przemysłu spożywczego – pancerze krewetek i krabów bogate w chitynę, z której otrzymywany jest chitozan. Wspomniany biopolimer może posłużyć do otrzymania nowych biomateriałów, które można wykorzystać do hodowli komórek, tkanek czy narządów. Tym właśnie zajmuje się mój zespół.
P.Ż.: Jakie inne przykłady można podać w zakresie służby nauki i innowacyjnej myśli w życie codzienne?
Postępujący rozwój cywilizacji wiąże się z coraz większą ilością generowanych odpadów, które zaczynają stanowić bardzo poważny problem. Z tego względu coraz większy nacisk kładzie się na stosowanie surowców odnawialnych oraz zagospodarowanie odpadowej biomasy. Obecnie możliwe jest przekształcenie odpadów przemysłu drzewnego, czy spożywczego w cenne produkty takie jak paliwo, materiały budowlane, nawozy, ale także składniki leków i kosmetyków.
W.K.: Czy jest zapotrzebowanie na Państwa badania ze środowiska przedsiębiorców?
Rynek medycyny regeneracyjnej, której celem jest zastąpienie tradycyjnej transplantologii nowymi rozwiązaniami, jest obecnie wart miliardy dolarów i jest prężnie rozwijającym się segmentem. W związku z rosnącą ilością pacjentów oczekujących na przeszczep np. skóry, jak i postępem technologicznym, obserwuje się dynamiczny wzrost zainteresowania zaawansowanymi biomateriałami. To zaś z kolei przekłada się na pojawianie się nowych firm biotechnologicznych nastawionych na produkcję podłoży do hodowli komórek i tkanek. Proces opracowywania nowych technologii, czy ścieżek syntez jest długotrwały oraz nierzadko problematyczny. Z tego względu firmy coraz chętniej wdrażają rozwiązania przygotowane przez naukowców. Należy jednak pamiętać, że wprowadzenie wyrobów medycznych na rynek wymaga pozytywnych wyników badań przedklinicznych oraz klinicznych, co wiąże się z wysokimi kosztami.
WK.: Które z opracowanych przez Wasz zespół patentów mogą być przedmiotem komercjalizacji?
Opracowane dotąd rozwiązania, które podlegają zgłoszeniom patentowym dotyczą metod otrzymywania biomateriałów na bazie chitozanu, które mogą posłużyć jako podłoża do hodowli komórek lub systemów kontrolowanego dostarczania i uwalniania leków. Przeprowadzone przez nas badania udowodniły przewagę naszych wynalazków nad istniejącymi już rozwiązaniami. Obecnie przygotowujemy różne ścieżki komercjalizacji, głównie w obszarze medycyny i farmacji.
W.K.: Pan i Pański zespół jesteście laureatami wielu nagród w konkursach oraz targach i wystawach innowacji. Jakie znaczenie dla Państwa mają te nagrody i czy Pańskim zdaniem mają one wpływ na sukces w procesie komercjalizacji?
Wszystkie otrzymane przez mój zespół nagrody są dla nas niezwykle cenne, zwłaszcza te na arenie międzynarodowej. Przyznane wyróżnienia nie tylko potwierdzają jakość naszych rozwiązań, ale również umożliwiają promocję opracowanych wynalazków. Uczestnictwo w targach wynalazczości umożliwiło nam nawiązanie wiele cennych kontaktów. M.in. to właśnie dzięki otrzymanym nagrodom zyskaliśmy zainteresowanie medialne, czego efektem są zaawansowane rozmowy z inwestorami. W naszym przypadku uzyskanie zewnętrznego źródła finansowania jest konieczne dla komercjalizacji i wdrożenia biomateriałów chitozanowych.
Dziękujemy za rozmowę
Piotr Żołądkowski, Wojciech Kółeczko